वातावरणीय बदलामुळे येणाऱ्या आजारांवर होमिओपॅथिक औषध
आज आपण बघतो की, थोड्या फार हवामान बदलामुळे आजारी पडण्याचे प्रमाण दिवसेंदिवस वाढत चालले आहे. होमिओपॅथिक उपचार पद्धती एक वरदान आहे की, जी यावर एक चांगला पर्याय ठरू शकते
ताप येणे ही एक हंगामी वास्तविकता आहे, गोळी घेणे आणि तुम्ही तुमच्या कामावर जाताना तुमची स्थिती सुधारेल अशी आशा करणे हे देखील एक वास्तव आहे. गोळी तापमान कमी करू शकते, परंतु संसर्ग अद्याप शरीरात राहील. तापासाठी होमिओपॅथिक औषधांची भूमिका येथे आहे, कारण ती नैसर्गिक पदार्थांपासून बनलेली आहेत आणि वैद्यकीय दृष्टिकोनाचा एक वेगळा मार्ग देतात: या नैसर्गिक औषधे संसर्गाला लक्ष्य करतात, त्यामुळे मूळ कारण काढून टाकले जाते.
ताप, ज्याला पायरेक्सिया असेही म्हणतात, शरीराच्या तापमानात सामान्यपेक्षा तात्पुरती वाढ होते. शरीराचे सामान्य तापमान 97 F ते 98.7 अंश फॅरेनहाइट पर्यंत असते. ताप हा स्वतःच एक आजार नसून तो केवळ बाह्य सिग्नल आहे जो शरीरातील अंतर्गत संसर्ग किंवा जळजळ दर्शवतो. प्रत्येकाच्या शरीराचे सामान्य तापमान 97 आणि 99 अंश फॅ. दरम्यान बदलते. ताप 100.4 अंश फॅ किंवा त्याहून अधिक तापमान म्हणून परिभाषित केला जातो.
मुलांसाठी 100.4 डिग्री फॅ पेक्षा जास्त तापमान (रेक्टली मोजले जाते); 99.5 डिग्री फॅ (तोंडाने मोजले जाते); किंवा 99 अंश फॅ (हाताखाली मोजले जाणारे)
तापासाठी होमिओपॅथिक औषधे
1. एकोनाइट - अस्वस्थता आणि चिंता असलेल्या तापासाठी
ऍकोनाइट हा दाहक तापाच्या पहिल्या टप्प्यासाठी योग्य उपाय आहे. जेव्हा ताप येतो तेव्हा अत्यंत अस्वस्थता आणि चिंता असते तेव्हा हा एक नैसर्गिक उपाय आहे. रुग्णाला थंड पाण्याची तहान वाढते आणि शरीरातील वेदना असह्य होतात. जेव्हा अचानक थंड वाऱ्याच्या संपर्कात आल्यानंतर ताप वाढला असेल तेव्हा ऍकोनाईट या औषधाचा नेहमी विचार केला पाहिजे. शरीरात प्रचंड थंडी असते आणि रुग्णाला नेहमी झाकून ठेवण्याची इच्छा असते.
Aconite कधी आणि कसे घ्यावे?
ताप नेहमी जास्त तहान आणि तीव्र अस्वस्थतेसह असतो. थंडीबरोबर ताप येतो आणि गुंडाळल्याने बरे वाटते. सामान्य शिफारस 30C सामर्थ्याने सुरू करावी जी दिवसातून 3-4 वेळा पुनरावृत्ती केली जाऊ शकते. लक्षणे कायम राहिल्यास 200C उच्च क्षमता दिवसातून दोनदा घेतली जाऊ शकते. 1M किंवा त्याहून अधिक क्षमतेमध्ये घेण्यापूर्वी होमिओपॅथिक डॉक्टरांचा सल्ला घेणे चांगले.
2. ब्रायोनिया अल्बा - अंगदुखीसह तापासाठी
ब्रायोनिया अल्बा हे अशा रूग्णांसाठी एक नैसर्गिक औषध आहे ज्यांच्या शरीरात थंडी वाजून ताप येताना प्रामुख्याने वेदना होतात. थंडीबरोबरच शरीर स्पर्शालाही थंड आहे. अशा व्यक्तीला आराम मिळण्यासाठी शांत झोपायचे असते आणि थोडीशी हालचाल केल्याने त्याची प्रकृती बिघडते. तहान वाढली आहे. उबदारपणा, हालचाल आणि स्पर्श यामुळे लक्षणे खराब होतात परंतु वेदनादायक बाजूला पडून राहिल्यास बरे वाटते.
ब्रायोनिया अल्बा केव्हा आणि कसे घ्यावे?<
हे औषध तापासोबत थंडी वाजून येणे आणि अंगदुखीच्या बाबतीत सूचित केले जाते. लक्षणे काळजीपूर्वक जुळल्यानंतर, कमी शक्ती 30C घेतली जाऊ शकते आणि दिवसातून 2-3 वेळा पुनरावृत्ती केली जाऊ शकते. 200C सामर्थ्य दिवसातून एकदा घेतले जाऊ शकते आणि क्वचितच पुनरावृत्ती होते. 1M एक उच्च सामर्थ्य आहे आणि सावधगिरीने वापरली पाहिजे; विशेषत: या सामर्थ्याची पुनरावृत्ती करण्यापूर्वी होमिओपॅथिक प्रॅक्टिशनरचा सल्ला घेणे महत्वाचे आहे.
3. Eupatorium Perfoliatum – हाडदुखीसह तापासाठी
Eupatorium
हा होमिओपॅथीमधील तापावरील सर्वात प्रभावी उपाय आहे. जेव्हा रुग्णाला हाडांमध्ये तीव्र वेदना होतात तेव्हा तापावर उपचार करण्यासाठी खूप मदत होते. हा उपाय वेदनेपासून लवकर आराम देतो. तापासाठी Eupatorium Perfoliatum घेताना ज्याला अधिक महत्त्व दिले जाऊ शकते ते मुख्य संकेत म्हणजे तापाचे स्वरूप नियतकालिक (विशिष्ट ठराविक अंतराने पुनरावृत्ती) असते. थंडीच्या अवस्थेमध्ये तीव्र वेदना आणि हाडांच्या वेदना असतात. डोके आणि डोळ्यात वेदनादायक वेदनांनी रुग्ण थरथर कापतो. वेदनेच्या वर्णाला जखम झाली आहे आणि रुग्णाला मारहाण झाल्यासारखे वाटते. हे कोणत्याही प्रकारच्या तापासाठी दिले जाऊ शकत असले तरी, डेंग्यू ताप आणि मलेरियासाठी हा एक प्रमुख उपाय आहे
Eupatorium Perfoliatum कसे आणि केव्हा घ्यावे?
जेव्हा तापासोबत तीव्र वेदना होतात तेव्हा Eupatorium Perfoliatum हे आदर्श नैसर्गिक औषध आहे. हा उपाय कोणत्याही वयोगटातील तापावर नियंत्रण ठेवण्यास सक्षम आहे. Eupatorium Perfoliatum 30C क्षमतेमध्ये तापाच्या सौम्य केसेस आणि इतर तक्रारी जसे की खूप दुखणे आणि हाडे दुखणे यासाठी वापरले जाऊ शकते. हे दिवसातून तीन ते चार वेळा वारंवार केले जाऊ शकते. 200C आणि 1M potency चा वापर रोगाच्यान लक्षणांशी काळजीपूर्वक जुळल्यानंतरच केला पाहिजे.
Eupatorium Perfoliatum कसे आणि केव्हा घ्यावे?
जेव्हा तापासोबत तीव्र वेदना होतात तेव्हा Eupatorium Perfoliatum हे आदर्श नैसर्गिक औषध आहे. हा उपाय कोणत्याही वयोगटातील तापावर नियंत्रण ठेवण्यास सक्षम आहे. Eupatorium Perfoliatum 30C क्षमतेमध्ये तापाच्या सौम्य केसेस आणि इतर तक्रारी जसे की खूप दुखणे आणि हाडे दुखणे यासाठी वापरले जाऊ शकते. हे दिवसातून तीन ते चार वेळा वारंवार केले जाऊ शकते. 200C आणि 1M potency चा वापर रोगाच्या लक्षणांशी काळजीपूर्वक जुळल्यानंतरच केला पाहिजे.
4. जेलसेमियम - अशक्तपणासह तापासाठी
जेलसेमियम हा एक उत्कृष्ट उपाय मानला जातो . ज्या रुग्णांना अशक्तपणा येतो, चक्कर येणे आणि अगदी बेहोश होण्याची प्रवृत्ती असते अशा तापाच्या बाबतीत हे खूप फायदेशीर आहे. बहुतेक प्रकरणांमध्ये तहानची अनुपस्थिती असते. जरी हे इन्फ्लूएन्झासाठी एक प्रमुख औषध असले तरी, काही प्रकरणांमध्ये, विषमज्वराच्या सुरुवातीच्या अवस्थेत ते खूप थकवा, चक्कर येणे यासह वापरले जाऊ शकते आणि रुग्णाने झाकणे पसंत केले आहे.
जेलसेमियम कधी आणि कसे घ्यावे?
जेलसेमियम व्हायरल इन्फ्लूएन्झाची सर्व वैशिष्ट्ये दर्शविते. अंगदुखी, मायल्जिया (स्नायू दुखणे), शिंका येणे, नाक वाहणे, नाक भरणे, मंदपणा, अशक्तपणा आणि डोकेदुखी आहे. जेव्हा ही लक्षणे ठळकपणे दिसतात, तेव्हा जेलसेमियमचा विचार केला पाहिजे. हे सर्व क्षमतांमध्ये चांगले कार्य करते परंतु 30C ने प्रारंभ करणे चांगले आहे, ते दिवसातून 3-4 वेळा पुनरावृत्ती होऊ शकते. हे 200C क्षमतेमध्ये दोनदा घेतले जाऊ शकते. 1M क्षमतेमध्ये प्रशासन करण्यापूर्वी होमिओपॅथचा सल्ला घेणे चांगले.
५ . Rhus Tox - अत्यंत शरीरदुखीसह तापासाठी
ज्यांना शरीरात तीव्र वेदनांसह ताप येतो, त्यामुळे अस्वस्थता येते त्यांच्यासाठी Rhus Tox हे शीर्ष नैसर्गिक औषधांपैकी एक आहे. अशा व्यक्तीला आराम मिळण्यासाठी गतिमान राहायचे असते. पावसात भिजल्याने तापावरही रुस टॉक्स हे नैसर्गिक औषध आहे. तापात अंगभर थरथर कापते, जीभ कोरडी पडते, अंगात दुखते, मानसिक व शारीरिक दुर्बलता येते.
Rhus tox कधी आणि कसे घ्यावे?
Rhus tox बहुतेकदा तापामध्ये वेदना आणि शरीरात प्रचंड अस्वस्थता दर्शविली जाते. याने कमी (30C) आणि उच्च (200C आणि 1M) दोन्ही क्षमतांमध्ये चांगले परिणाम दाखवले आहेत. 30C सामर्थ्यामध्ये दिवसातून 3-4 वेळा वारंवार पुनरावृत्ती केली जाऊ शकते. उच्च सामर्थ्य वारंवार पुनरावृत्ती करू नये; प्रतीक्षा करणे उचित आहे. 200C सामर्थ्य घेतल्यानंतर, प्रतीक्षा करण्याचा सल्ला दिला जातो आणि दिवसातून फक्त दोनदा पुनरावृत्ती करावी. 1M किंवा उच्च क्षमतेसाठी, कृपया तुमच्या स्थानिक अनुभवी होमिओपॅथचा सल्ला घ्या.
6. बेलाडोना - दाहक उत्पत्तीच्या तापासाठी होमिओपॅथिक औषध
घसा खवखवणे, लाल आणि जळजळ देखील आहे अशा प्रकरणांमध्ये बेलाडोना हा विचार केला जाणारा पहिला उपाय आहे . ताप असताना डोके गरम होते, पण पाय थंड असतात. आतून थंडी जाणवते पण बाहेरून खूप तीव्र उष्णता असते.
बेलाडोना कधी आणि कसे घ्यावे?
बेलाडोना म्हणजे तहान नसताना खूप ताप येणे, डोक्यात ताप येणे पण पायात थंडी जाणवणे. Belladonna 30 आणि Belladona 200 ही उपचारांसाठी वापरली जाणारी सर्वात सामान्य क्षमता आहे. 30C साठी वारंवार पुनरावृत्ती आवश्यक आहे आणि अपेक्षित परिणाम दिसेपर्यंत ते दिवसातून 2-3 वेळा द्यावे. 200C ही उच्च क्षमता आहे, वारंवार पुनरावृत्ती न करण्याचा सल्ला दिला जातो. 1M ही खूप उच्च क्षमता आहे आणि ती सावधगिरीने वापरली पाहिजे.
7. आर्सेनिक अल्बम - चिन्हांकित थकवा सह ताप साठी
टायफॉइड आणि मलेरिया तापाच्या बाबतीत आर्सेनिक अल्बमचा विचार केला जाऊ शकतो. कालांतराने शरीरात जळजळ, अशक्तपणा, अस्वस्थता, थकवा आणि रात्रीच्या वेळी तीव्रता दिसून येते. थोडीशी हालचाल केल्याने ही तक्रार वाढते आणि उष्णता लावल्यानंतर बरे वाटते. उष्णतेच्या अवस्थेत, उलगडण्याचा कल असतो, कारण तहानासह कोरडी उष्णता असते. तापाच्या टप्प्याच्या शेवटी, थंड आणि चिकट घाम येतो. काहीवेळा तापासोबत पोटात जड होणे, पोटात जड होणे, पोटशूळ, मळमळ, सैल मल यांसारखी जठराची लक्षणेही दिसतात.
आर्सेनिक अल्बम कधी आणि कसा घ्यावा?
मलेरिया किंवा टायफॉइडमुळे ताप येण्यासाठी आर्सेनिक हा एक उत्तम उपाय आहे. प्रचंड दुर्बलता, अस्वस्थता आणि थंडी आहे. हे 30C सामर्थ्यामध्ये प्रशासित केले जाऊ शकते, जे दिवसातून 2 वेळा पुनरावृत्ती होऊ शकते. कमी क्षमतेच्या डोसमध्ये अजिबात सुधारणा होत नसल्यास, 200C किंवा 1M potency घेण्यापूर्वी चांगल्या होमिओपॅथचा सल्ला घ्यावा.
तापाचे प्रकार
तापाचे पाच मुख्य प्रकार आहेत:
अधूनमधून येणारा ताप: तापमान जास्त असते परंतु दररोज सामान्य (३७.२ अंश सेल्सिअस किंवा त्याहून कमी) कमी होते. मलेरियामध्ये या प्रकारचा ताप दिसून येतो.
रेमिटेंट फीवर: या प्रकारच्या तापामध्ये शरीराच्या तापमानात चढ-उतार होतो, जरी तो कमी होत असला तरी तो कधीही सामान्य स्थितीत येत नाही. या प्रकारचा ताप संसर्गजन्य रोगांशी संबंधित आहे जसे की संसर्गजन्य एंडोकार्डिटिस, रिकेट्सिया इन्फेक्शन, ब्रुसेलोसिस इत्यादी.
सततचा ताप : त्याला सतत ताप असेही म्हणतात. दिवसभरात तापमानात थोडासा किंवा कोणताही बदल न झाल्याने ताप दीर्घकाळ राहतो. 24 तासांच्या कालावधीत तापमान सामान्यपेक्षा जास्त राहते आणि 24 तासांत 1 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त चढ-उतार होत नाही. या प्रकारचा ताप लोबार न्यूमोनिया, टायफॉइड (स्टेप-लॅडर पॅटर्न, उच्च पठारासह तापमानात एक पायरी वाढ) आणि मूत्रमार्गाच्या संसर्गामध्ये होतो.
हेक्टिक ताप: या तापाच्या प्रकारात तापमानात मोठ्या प्रमाणात चढ-उतार होतात. सर्वात जास्त आणि सर्वात कमी तापमानात किमान 1.4 अंश सेल्सिअस तापमानाच्या फरकासह अधूनमधून येणारा किंवा पाठवणारा ताप व्यस्त मानला जातो. हा तापाचा नमुना गळू किंवा पायलोनेफ्रायटिस सारख्या पायोजेनिक संसर्गाचे सूचक आहे.
रीलॅप्सिंग फीव्हर: हा एक प्रकारचा अधूनमधून येणारा ताप आहे जो सामान्य तापमानाच्या काही दिवसांनी किंवा आठवड्यांनी पुन्हा येतो. जनावरांच्या चाव्याव्दारे आणि मलेरियासारख्या आजारामुळे हा ताप सामान्य आहे.
तापमान कमी करण्यासाठी होमिओपॅथीमध्ये कोणतेही विशिष्ट औषध नाही, परंतु नैसर्गिक उपचार त्याऐवजी संसर्गास लक्ष्य करतात. याचे कारण असे की तापमान हा एकमेव निर्देशांक आहे ज्याद्वारे शरीरातील संसर्गाची प्रगती दिसून येते. शरीराच्या तापमानात होणारी वाढ ही संसर्गाच्या प्रमाणात थेट प्रमाणात असते. तापमानात झालेली वाढ संसर्गाचा आणखी प्रसार दर्शवते तर तापमानात घट झाल्यामुळे संसर्ग कमी होत असल्याचे दिसून येते. संसर्ग प्रक्रिया न थांबवता शरीराचे तापमान अचानक खाली आणले गेले तर शरीरात काय चालले आहे आणि शरीरात अद्याप संसर्ग किती प्रमाणात आहे हे शोधण्याचा कोणताही मार्ग नाही. तर, अंतिम परिणाम असा होतो की ताप निघून गेला यात शंका नाही, परंतु त्याचे मूळ कारण - संसर्ग, अजूनही आहे. नैसर्गिक औषधे संसर्गावर नियंत्रण ठेवून कार्य करतात, त्याची पुढील प्रगती रोखणे आणि संसर्ग कमी झाल्यावर तापमान आपोआप हळूहळू खाली आणले जाते. या उपायांमुळे शरीरात अशक्तपणा किंवा तापाचे इतर अवशिष्ट प्रभाव राहणार नाहीत याचीही खात्री केली जाते. होमिओपॅथीमध्ये तापाच्या केसेस हाताळण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात नैसर्गिक औषधे आहेत.
तापाची कारणे
ताप किंवा सामान्य पेक्षा जास्त शरीराचे तापमान यामुळे होऊ शकते:
1. संसर्ग: विषाणूजन्य किंवा जिवाणू संक्रमण हे तापाचे सर्वात सामान्य कारण आहे. यामध्ये सर्दी, फ्लू, गॅस्ट्रोएन्टेरिटिस किंवा कान, त्वचा, घसा किंवा मूत्राशयातील संसर्ग यांचा समावेश होतो.
2. पर्यावरणीय घटक: उच्च सभोवतालच्या तापमानामुळे किंवा दीर्घकाळापर्यंत कठोर व्यायामामुळे उष्माघात आणि तीव्र उन्हामुळे शरीराचे तापमान वाढू शकते.
3. दाहक रोग: संधिवात, ज्यामुळे तुमच्या सांध्यांचे अस्तर सूजते, हे दाहक स्थितीचे एक उदाहरण आहे (सायनोव्हियम); ल्युपस आणि दाहक आतड्यांसंबंधी रोगांमुळे ताप येऊ शकतो.
4. हार्मोनल विकार: यामध्ये हायपरथायरॉईडीझमचा समावेश होतो ज्यामुळे शरीराचे तापमान वाढू शकते.
5. औषधे: उच्च रक्तदाब, फेफरे आणि प्रतिजैविकांवर उपचार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या औषधांसह काही औषधांच्या दुष्परिणामांमुळे ताप येऊ शकतो.
6. कर्करोग: एक घातक (कर्करोग) वाढ ताप होऊ शकते.
7. अनेक लसीकरण
8. दारू काढणे
9. बाळांना दात येणे
तापाची लक्षणे
प्रौढ आणि मुलांमध्ये 100.4 F (38 C) पेक्षा जास्त तापमान
जेव्हा एखाद्याला ताप येतो तेव्हा, ताप कशामुळे येतो यावर अवलंबून, त्यांना खालील लक्षणे देखील असू शकतात:
A. इतर कोणालाही थंडी वाजत नसताना थरथर कापणे आणि थंडी जाणवणे
1. डोकेदुखी: तापासोबत अनेकदा डोके दुखते.
2. स्नायू दुखणे: तीक्ष्ण किंवा सतत वेदना होणे हे तापामुळे असू शकते.
3. पुरळ: तापासोबत त्वचेवर लाल ठिपके दिसू शकतात
4. अस्वस्थता: ताप असताना अस्वस्थता जाणवू शकते.
5. अशक्तपणा किंवा थकवा: एखाद्याला ताप असताना स्नायूंची ताकद कमी जाणवू शकते.
6. घाम येणे
7. कमी भूक: भूक न लागण्याबरोबरच विविध प्रकारच्या संसर्गामुळे ताप येऊ शकतो.
8. निर्जलीकरणाची चिन्हे
9. वेदना वाढलेली संवेदनशीलता
10. उर्जेचा अभाव आणि झोपेची भावना
11. लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण
B. बाळाला ताप असल्यास, ही लक्षणे ठळकपणे दिसून येतात:
1. स्पर्शास गरम वाटणे
2. गाल लाल झाले आहेत
3. घाम येणे
काही मुले तापाचे भयावह दुष्परिणाम दर्शवतात ज्याला फेब्रिल सीझर म्हणतात. ते बहुधा कमीतकमी 100.4 अंश फॅरेनहाइट (38 अंश सेल्सिअस) तापाने उद्भवतात. काही प्रकरणांमध्ये, मुलांना ताप येण्यापूर्वी जप्ती येऊ शकते. हे दौरे 5 वर्षाखालील 2-4% मुलांमध्ये होतात. हे झटके अल्पायुषी आणि निरुपद्रवी असतात, परंतु 2.5% आणि 5% मुलांमध्ये, ज्यांना जटिल तापाचे दौरे असतात, त्यांना अपस्मार होतो.
उच्च तापासह, चिडचिड, गोंधळ, उन्माद आणि दौरे देखील असू शकतात.
तापाचे पॅथोफिजियोलॉजी
विशिष्ट शरीराचे तापमान हे उष्णता उत्पादन आणि उष्णतेचे नुकसान यांचे संतुलन आहे. हायपोथालेमस (मेंदूतील एक ग्रंथी) ज्याला बॉडी थर्मोस्टॅट असेही म्हणतात, या संतुलनावर लक्ष ठेवते. जरी निरोगी स्थितीत शरीराचे तापमान बदलते, ते सकाळी कमी आणि दुपार आणि संध्याकाळी जास्त असू शकते.
ताप हा विदेशी आक्रमणकर्त्यांना आपल्या रोगप्रतिकारक शक्तीचा प्रतिसाद आहे. या परदेशी आक्रमणकर्त्यांमध्ये विषाणू, जीवाणू, बुरशी, औषधे किंवा विष यांचा समावेश होतो. या परदेशी आक्रमणकर्त्यांना पायरोजेन (ताप निर्माण करणारे पदार्थ) मानले जाते जे शरीराच्या रोगप्रतिकारक प्रतिसादास चालना देतात. पायरोजेन्स हा हायपोथालेमसला सिग्नल करतो जो शरीराचे तापमान वाढवते ज्यामुळे शरीराला संसर्गाविरूद्ध लढा देण्यात मदत होते. या तत्पर जटिल प्रक्रियेमुळे अधिक उष्णता निर्माण होते आणि उष्णतेचे नुकसान प्रतिबंधित होते. ताप आल्यावर शरीरात उष्णता निर्माण होते. तापाच्या थंडीत अंगाभोवती घोंगडी गुंडाळणे हा शरीरातील उष्णता टिकवून ठेवण्याचा एक मार्ग आहे.
