पोटातील अल्सरनी ञस्त आहात का? तर करा हे उपाय
पोटात
अल्सर होणे म्हणजे पोट किंवा लहान
आतड्याच्या अस्तरावर फोड येणे होय.जेव्हा पोटाचे संरक्षण करणारे श्लेष्मा त्वचा अप्रभावी
होते तेव्हा पोटात अल्सर तयार होतो. पित्ताशयात जे ऍसिड तयार होते ते अन्न पचण्यास
मदत करते यामुळे जंतापासून आपले संरक्षण होते . शरीराच्या ऊतींना आम्लापासून
वाचवण्यासाठी ते श्लेष्माचे जाड आवरण देखील स्रावित करते. जर श्लेष्माचा थर कमी
झाला व त्याने काम करणे थांबवले, तर आम्ल पोटाच्या ऊतींचे नुकसान करू
शकते आणि अल्सर होऊ शकते. सर्वेक्षणात असे सिद्ध झाले आहे की,पाश्चात्य देशांतील
दहापैकी एका व्यक्तीला त्यांच्या आयुष्यात कधीतरी पोटात किंवा लहान आतड्यात अल्सर होतो.
हा अल्सर बरे करणे तुलनेने सोपे आहे, परंतु वेळेत उपचार न केल्यास या
मुळे अनेक समस्या निर्माण होऊ शकतात. या मध्ये वेदना आणि अपचन यांसारखी लक्षणे, पोटात अन्न साठून राहिले असे वाटणे, असे लक्षण जाणवतात.याच्या परिणामी अल्सरच्या लक्षणात वाढ होते
पोटात व्रण होणे म्हणजे काय:-
जेव्हा पोटाच्या आतील पृष्ठभागाचा
एक छोटासा भाग विशिष्ट प्रकारे खराब होतो, तेव्हा हा पोटाचा व्रण असतो. लहान आतड्याच्या
पहिल्या काही सेंटीमीटरमध्ये अल्सर पोटाच्या अगदी जवळ, आतड्याच्या
अगदी खालच्या बाजूला होऊ शकतात. पोटातील ऍसिड मुळे होणारे नुकसान हे याचे कारण आहे. तोंडातून खाली गेल्यावर अन्न
पहिल्यांदा जिथे साठते ते पोट आहे. पोटातील आम्ल आणि इतर घटक अन्न पचण्यास मदत
करते. ऍसिड सूक्ष्मजंतूंपासून होणाऱ्या हानीपासून संरक्षण करण्यास देखील मदत करते.
पोट स्त्रवणाऱ्या ऍसिडपासून स्वतःचे संरक्षण करते. या पृष्ठभागाच्या संरक्षणास
हानी पोहोचल्यास, ऍसिडमुळे नुकसान होऊ शकते. या नुकसानीमुळे
अल्सर होतो. तोंडाचे व्रण आणि पोटातील व्रण असे व्रणाचे दोन प्रकार आहेत याच्या दोन्ही
भागात ओलसर ऊतींच्या पृष्ठभागावर उथळ छिद्रे असतात.
लक्षणे:-
पोटाच्या अल्सरशी अनेक लक्षणे
संबंधित आहेत. लक्षणांची तीव्रता अल्सरच्या तीव्रतेवर अवलंबून असते. सर्वात
सामान्य लक्षण म्हणजे छाती आणि पोटाच्या मध्यभागी पोटाच्या मध्यभागी जळजळ होणे
किंवा वेदना होणे. जेव्हा पोट रिकामे असते तेव्हा वेदना सामान्यतः सर्वात तीव्र
असते आणि काही मिनिटांपासून कित्येक तासांपर्यंत टिकू शकते.
यात खलील लक्षण प्रामुख्याने दिसून
येतात:-
· पोटात मंद वेदना
·
वजन कमी होणे
·
वेदनेने खाण्याची इच्छा होत नाही
·
मळमळ किंवा उलट्या
·
सूज
·
सहज भरल्यासारखे वाटते
· ढेकर देणे किंवा ऍसिड
·
छातीत जळजळ
·
तुम्ही जेवता,किवा पाणी पिता तेव्हा वेदना सुधारू शकतात
·
अशक्तपणा,
ज्याच्या लक्षणांमध्ये थकवा, श्वास लागणे
किंवा फिकट त्वचा यांचा समावेश असू शकतो.
·
·
रक्तरंजित किंवा कॉफी ग्राउंड सारखी दिसणारी उलटी.
पोटातील अल्सर लहान आतड्यांपेक्षा
किंचित भिन्न लक्षणे आणि चिन्हे दर्शवतात:
·
पोटातील अल्सर कमी स्पष्ट लक्षणे दर्शवतात आणि वेदना कमी स्थिर
असतात. काहीवेळा अन्न खाल्ल्यानंतर वेदना वाढतात.
·
लहान आतड्याचे व्रण सतत दुखत असण्याची शक्यता असते. वेदना
मध्यरात्री अनेकांना जागृत करू शकते, परंतु सकाळी प्रथम ते दिसून येत नाही. जेव्हा
वेदना दिवसाच्या नंतर दिसून येते तेव्हा अन्न खाल्ल्याने ते कमी होते.
कारणे:-
हे खालील गोष्टींसह अनेक
गोष्टींमुळे होऊ शकते:
हेलीकोबॅक्टर पायलोरी हा जीवाणू
पोटाच्या 60 टक्के अल्सरसाठी आणि किमान 90 टक्के पक्वाशयाच्या अल्सरसाठी जबाबदार असल्याचे मानले जाते.
ठराविक औषधे हृदयविकाराचा
झटका किंवा स्ट्रोक आणि संधिवात औषधे टाळण्यासाठी नियमितपणे घेतलेल्या ऍस्पिरिन
किंवा क्लोपीडोग्रेलचा समावेश आहे. जळजळ-विरोधी औषधे (NSAIDs) पोटात सुमारे दोन पंचमांश अल्सर कारणीभूत असल्याचे मानले जाते.
कर्करोग पोटाचा कर्करोग अल्सरच्या रूपात
दिसून येतो,
विशेषतः वृद्ध लोकांमध्ये.
निदान:-
वेदना कशासारखे वाटते, ते कुठे आणि
केव्हा होते आणि ते किती वारंवार आणि किती दिवस झाले याबद्दल प्रश्न विचारून
डॉक्टर पोटाच्या अल्सरच्या लक्षणांचे अनुसरण करतात. या प्रक्रियेमुळे पोटात अल्सर
झाला आहे की नाही हे तपासण्यात मदत होते. पोटात अल्सर एच. पायलोरी बॅक्टेरियामुळे
झाला आहे की नाही हे शोधण्यासाठी तुमचा डॉक्टर स्टूल टेस्ट किंवा श्वासोच्छवासाची
चाचणी देखील करू शकतो. रक्तस्त्राव यांसारखी गंभीर लक्षणे आढळल्यास, तुमच्या डॉक्टरांना अधिक चाचण्यांची आवश्यकता असू शकते, ज्यात पुढील गोष्टींचा समावेश असू शकतो:
एंडोस्कोपी: आतड्याचे
अस्तर पाहण्यासाठी लांब, पातळ, लवचिक
नळीच्या शेवटी कॅमेरा घातला जातो. बायोप्सी देखील घेतली जाऊ शकते.
बेरियम एनीमा: हे एक जाड
द्रव आहे जे आतड्याचे एक्स-रे घेण्यास अनुमती देते. रक्तस्रावासारखी अधिक गंभीर
लक्षणे आढळल्यास, डॉक्टर अधिक चाचण्या करू शकतात .
उपचार:-
आता हे ज्ञात आहे की पोटातील अल्सर
रोखण्यासाठी किंवा उपचार करण्यावर विशेष आहाराचा परिणाम होतो. उपचार पर्यायांमध्ये
हे समाविष्ट असू शकते:
औषधे एच. पायलोरी नष्ट करण्यासाठी अँटीबायोटिक्स आणि उपचार प्रक्रियेला गती देण्यासाठी
औषधांचा समावेश आहे. वेगवेगळ्या औषधे एकत्रितपणे वापरणे आवश्यक आहे; काही साइड इफेक्ट्समध्ये अतिसार आणि त्वचेवर पुरळ यांचा समावेश असू शकतो.
यापैकी काही प्रतिजैविकांचा प्रतिकार अधिक सामान्य होत आहे
यासोबतच होमिओपॅथिक औषधांचा वापर हा अल्सर नियंत्रित करण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतो यामध्ये अर्सेनिक अल्बम (ARSENIC ALBUMB),लायकोपोडीयम(LYCOPIDUM),फॉसपरस (PHOSPHERS),नायट्रिक असिड (NITRIC ACID),या औषधांचा प्रामुख्याने वापर केला जातो .
होमिओपथिक औषधांचा जरी काही दुष्परिणाम नसला तरी याचा वापर करण्यापूर्वी तज्ञ होमिओपथिक डॉक्टर चा सल्ला घेणे आवश्यक आहे .
